Het gebeurt wel vaker dat heftige of ongewone gebeurtenissen leiden tot nieuwe inzichten. Ook de onrust rondom het Coronavirus heeft bijwerkingen. Zo heb ik de afgelopen week bij drie verschillende gelegenheden mensen wat beschaamd iets horen zeggen als: “Ik vind het natuurlijk heel erg voor mensen die ziek worden, maar het schoot door mijn hoofd dat ik het heerlijk zou vinden als ik twee weken in quarantaine moest. Eindelijk even rust.”
Tegenwoordig hebben zoveel mensen het zo druk, dat je jaloers kunt worden op iemand die griep heeft of zwangerschapsverlof. Omdat het dan toegestaan is om rust te nemen. Daar kun je uit afleiden dat in het gewone bestaan te weinig ruimte is voor dingen als uitrusten als je moe bent, eten als je honger hebt, je eigen tempo aanhouden, vroeg naar bed gaan, goed voor jezelf zorgen, hulp vragen of dingen loslaten. Maar waarom doen we dit eigenlijk, onszelf zo op laten jagen dat je quarantaine gaat zien als een gelegitimeerde retraite?
Een verklaring kan zijn dat de snelheid van informatie telkens weer verdubbelt en dat onze verwachtingen naar onszelf en naar elkaar ook steeds hoger worden. Je stuurt een appje en verwacht direct een reactie (alsof de ander de hele dag naar zijn telefoon staart in de hoop dat jij iets van hem wilt). Je bestelt iets en wilt het uiterlijk een dag later in huis hebben, terwijl er dan mensen niet naar bed kunnen omdat ze jouw levering moeten regelen. Je wilt iets nieuws aan op een feest en verwacht dat voor een paar euro geleverd te krijgen uit Azië. Je hebt een gezin, een baan en hobby’s waarin je het uitstekend moet doen en verwacht dat je op je 40e het leven leidt van een 20-jarige. Bizarre verwachtingen, maar normaal geworden.
Een andere verklaring ligt in de werking van ons brein: hoe drukker je het hebt, des te groter de kans dat de prefrontale cortex ‘uitgaat’. Dat is het deel van de hersenen dat zorgt voor planning, zingeving, deel zijn van een groter geheel. De delen van je hersenen die bij stress de overhand krijgen, zijn je dataverwerkingsbrein (je ploeterhersenen) en je emotionele brein (vechten/vluchten). Oftewel: stress zorgt ervoor dat je als een kip zonder kop blijft doorrennen, zelfs als anderen je waarschuwen.
Misschien heeft het Coronavirus wel mooie lessen voor ons bij zich:
- Best lekker als er een paar afspraken vervallen, misschien moet ik mijn agenda minder vol plannen in het vervolg.
- Bij een deel van die uitgevallen afspraken missen we eigenlijk niets – waarom hadden we die dan gepland of waarom was ik van plan erheen te gaan?
- Een dag of een week niks zorgt ervoor dat ik daarna weer veel meer zin heb in alles.
- Mijn basisgezondheid is eigenlijk heel belangrijk. Er zijn zoveel dingen waar geen pillen tegen helpen.
- We hebben als mensheid niet alles onder controle. Dingen zijn niet altijd maakbaar, dus je moet je ook kunnen overgeven aan ‘wat er is’.
- Soms moeten we gewoon dingen samen oplossen en letten op een hoger belang.
Zit er iets voor je bij?
Er is een verhaal over het slim inrichten van je dag dat in veel variaties terug te vinden is, onder andere bij de bekende managementadviseur Stephen Covey. Het gaat over een pot met stenen en is ook wel bekend als ‘the mayonaise jar’. Hier komt het op neer:
Hiermee kan je het verhaal van de pot met stenen prachtig koppelen aan een ander bekend (time) management principe: het schema van Eisenhower. Daarin zie je dat een taak belangrijk kan zijn, urgent kan zijn of allebei, of geen van beide. Mensen verwarren ‘urgent’ vaak met ‘belangrijk’. Daardoor kan je je behoorlijk opgejaagd voelen – en uiteindelijk onvoldaan.